คลายข้อสงสัย...เรื่องล้างจมูก (ตอนที่ 1 )

คลายข้อสงสัย...เรื่องล้างจมูก (ตอนที่ 1)

รศ. นพ. ปารยะ   อาศนะเสน

     สาขาวิชาโรคจมูกและโรคภูมิแพ้

    ภาควิชาโสต  นาสิก  ลาริงซ์วิทยา
Faculty of Medicine Siriraj Hospital
คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล

 

คำถาม: การล้างจมูกคืออะไร

คำตอบ: การล้างจมูก เป็นการทำความสะอาดโพรงจมูก และ/หรือ ไซนัส โดยชะล้างเอาน้ำมูก  หนอง  สิ่งสกปรกในโพรงจมูก  หรือโพรงหลังจมูก และ/หรือ ไซนัส ซึ่งเกิดจากการอักเสบออก ด้วยน้ำเกลือ  เพื่อให้โพรงจมูกและ/หรือ ไซนัสโล่ง ทำให้บรรเทาอาการคัดจมูก คัน  จาม น้ำมูกไหล (ทั้งที่ไหลออกมาข้างนอก และไหลลงคอ)  แสบจมูก  ปวดจมูก หรือปวดบริเวณไซนัส รวมทั้งการมีกลิ่นเหม็นในโพรงจมูกและ/หรือ ไซนัส

 

คำถาม: การล้างจมูกมีประโยชน์อย่างไร

คำตอบ: การล้างจมูกมีประโยชน์ดังนี้
          - ช่วยล้างน้ำมูกเหนียวข้นที่ไม่สามารถระบายออกได้เอง ทำให้โพรงจมูกและ/หรือ ไซนัส สะอาด
          - ช่วยให้อาการหวัดเรื้อรัง (คัดจมูก  คัน  จาม  น้ำมูกไหล แสบจมูก ปวดจมูก) ดีขึ้น และลดน้ำมูกหรือเสมหะที่ไหลลงคอ
          - ช่วยระบายหนองจากไซนัสดีขึ้น โดยลดน้ำมูกหรือหนองที่อุดอยู่บริเวณรูเปิดของโพรงไซนัส ในโพรงจมูก ทำให้อาการไซนัสอักเสบดีขึ้นเร็ว
          - ช่วยป้องกันการลุกลามของเชื้อโรคจากจมูกและไซนัสขึ้นไปหูชั้นกลาง  หรือลงไปสู่ปอด
          - ช่วยลดจำนวนเชื้อโรค  มลพิษ  สารก่อภูมิแพ้ สิ่งระคายเคือง และ สารที่เกิดจากปฏิกิริยาของร่างกายที่มีต่อสารก่อภูมิแพ้ในโพรงจมูก และ/หรือ ไซนัส
          - ช่วยเพิ่มความชุ่มชื้นแก่เยื่อบุจมูก
          - ช่วยบรรเทาอาการคัดแน่นจมูก ถ้าใช้น้ำเกลืออุ่นล้างจมูก โดยทำให้เยื่อบุจมูกยุบบวม ทำให้หายใจโล่งขึ้น
          - ช่วยบรรเทาอาการระคายเคือง และลดการอักเสบในจมูก
          - การล้างจมูกก่อนการพ่นยา หรือหยอดยาในจมูก (ในกรณีแพทย์สั่งยาพ่นจมูก หรือยาหยอดจมูกให้ใช้) จะทำให้ยาสัมผัสกับเยื่อบุจมูกได้มากขึ้น ออกฤทธิ์ได้ดี  มีประสิทธิภาพเพิ่มขึ้น
          - ช่วยชะล้างคราบสะเก็ดแข็งของเยื่อบุจมูก และ/หรือไซนัส หลังการผ่าตัด หรือหลังการฉายแสงออก ทำให้แผลในโพรงจมูก และไซนัสหายเร็วขึ้น  ป้องกันการเกิดพังผืดซึ่งทำให้รูจมูกหรือไซนัสตีบแคบ
          - ช่วยเพิ่มการทำงานของขนกวัดในจมูก ซึ่งทำหน้าที่พัดโบก กำจัดสิ่งแปลกปลอมในโพรงจมูก
          - ทำให้ลดปริมาณยาที่ใช้ในการรักษาโรคจมูก และ/หรือ ไซนัสลงได้

 

คำถาม: ควรล้างจมูกเมื่อใด

คำตอบ: ควรล้างจมูกเมื่อ
          - เมื่อมีน้ำมูกเหนียวข้นค้างอยู่ในโพรงจมูกหรือไซนัส  
          - เมื่อมีอาการคัดแน่นจมูก
          - เมื่อหายใจเอาฝุ่นควัน  หรือสารก่อภูมิแพ้เข้าไปในจมูก
          - ก่อนใช้ยาพ่นจมูก หรือยาหยอดจมูก
          - เมื่อมีเสมหะในลำคอ ซึ่งเกิดจากการอักเสบในโพรงจมูกหรือไซนัส
          - หลังผ่าตัด หรือหลังการฉายแสงบริเวณจมูก หรือไซนัส
          - มีกลิ่นเหม็นที่เกิดจากโรคจมูก และ/หรือไซนัส

 

คำถาม: ใครบ้างที่ควรล้างจมูก

คำตอบ: ผู้ป่วยเหล่านี้......ควรได้รับการล้างจมูก
          - ผู้ป่วยโรคจมูกอักเสบจากการติดเชื้อ หรือ “หวัด”
          - ผู้ป่วยโรคไซนัสอักเสบ
          - ผู้ป่วยโรคจมูกอักเสบจากภูมิแพ้ หรือ “แพ้อากาศ”
          - ผู้ป่วยโรคริดสีดวงจมูก
          - ผู้ป่วยโรคจมูกอักเสบเหี่ยวฝ่อ
          - ผู้ป่วยที่ได้รับการผ่าตัดจมูกและ/หรือไซนัส
          - ผู้ป่วยที่ได้รับการฉายแสงบริเวณจมูกและ/หรือไซนัส

 

- มีต่อตอนที่ 2 -
http://www.si.mahidol.ac.th/sidoctor/e-pl/articledetail.asp?id=1255

 

---