ปวดหลัง
ปวดหลัง
ศ.นพ.เจริญ โชติกวณิชย์
ภาควิชาศัลยศาสตร์ออร์โธปิดิคส์และกายภาพบำบัด
Faculty of
คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล
โรคปวดหลังที่ชาวบ้านมักเป็นกันคืออะไร
ปวดหลังเป็นอาการปวดเหมือนส่วนอื่น ๆ ของร่างกายเช่น ที่ศีรษะ ปวดหลังเป็นพยาธิสภาพที่ เกี่ยวกับกระดูกสันหลังหรืออวัยวะต่าง ๆ ที่เกิดจากกระดูกสันหลัง เช่น ไต ลำไส้เล็ก ซึ่งเป็นอวัยวะที่อยู่ใกล้เคียงกับกระดูกหลัง ถ้าเป็นแล้วก็ทำให้เกิดอาการปวดหลังได้ สาเหตุส่วนใหญ่แล้วเกิดจากกระดูกสันหลังเป็นโรค จะพบอาการอย่างไรได้บ้าง
สำหรับอาการปวดหลังแบ่งได้เป็น 3 ลักษณะ
1. การปวดที่บริเวณหลังไม่มีจุดใดจุดหนึ่งส่วนใหญ่แล้ว มักเป็นการปวดจากพยาธิสภาพ หรือเป็นโรคจากอวัยวะอื่น ๆ ที่นอกเหนือจากกระดูกสันหลัง
2. คืออาการเจ็บปวดที่กระดูกสันหลังซึ่งอาจจะปวดที่ส่วนใดส่วนหนึ่งของกระดูกสันหลัง เช่น อาจจะปวดตั้งแต่กระดูกคอ กระดูกสันหลังส่วนหน้าอกลงมาจนถึงกระดูกเอวลงมาถึงกระดูกก้นกบ เกิดจากมีพยาธิสภาพเนื่องจากกระดูกสันหลัง อาการเช่นนี้อาจจะปวดเฉพาะกระดูกสันหลังเท่านั้นเอง ไม่ปวดร้าวไปที่ใดที่หนึ่ง ทั้งนี้ พยาธิสภาพที่เกิดขึ้นไม่มีผลต่อระบบประสาทหรือเรียกว่าไขสันหลังยังไม่ถูกกระทบกระเทือน
3. เป็นอาการปวดหลังซึ่งเกิดร่วมกับการมีอาการปวดเสียวตามประสาท โดยเฉพาะการปวดเสียวมาที่ขาข้างใดข้างหนึ่ง หรือว่าเสียวสองข้างอาจทำให้มีอาการชาขาไม่มีแรง ส่วนใหญ่พยาธิสภาพในกลุ่มนี้ ค่อนข้างรุนแรง มีการคดหรือเบียดกับเส้นประสาท
อาการปวดหลังจะพบกับผู้ป่วยวัยใดและเพศใดมากที่สุด
อาการปวดหลัง เกิดขึ้นได้กับทุกวัยยกเว้นเด็กส่วนมากพบกับ 2 กลุ่มใหญ่คือ
1. กลุ่มวัยทำงาน เช่น ผู้ใช้แรงงาน นักกีฬา
2. กลุ่มผู้สูงอายุพบได้ค่อนข้างมากส่วนใหญ่เกิดจากไขข้อกระดูกสันหลังเสื่อม
ในสภาพปัจจุบันคนที่เดินไปเดินมาและนั่งทำงานหรือยืนบนรถเมล์ ยืนไม่ถูกหลักหรือนั่งไม่ถูกหลักจะทำให้
เกิดอาการปวดหลังได้หรือไม่
การยืนไม่ถูกท่า ก็ทำให้เกิดอาการปวดหลังได้เหมือนกัน ถ้าบุคคลผู้นั้นมีพยาธิสภาพซ่อนเร้น บางอย่างมีอยู่ในกระดูกสันหลัง ถ้านั่งหรือยืนในท่าใดท่าหนึ่งนาน ๆ ทำให้ปวดหลังได้และในคนกลุ่มนี้จะปวดเรื้อรังด้วย
สามารถแก้ไขด้วยวิธีใดถ้านั่งยืนไม่ถูกหลัก
การปวดหลังที่มีสาเหตุมาจากการนั่งหรือยืนไม่ถูกหลักเกิดขึ้นได้จากการนั่งเขียนหนังสือหรือทำงานบนโต๊ะ นั่งในลักษณะหลังค่อม และนั่งอยู่ในท่านั้นนาน ๆ ทำให้เกิดภาวะเครียดมีขึ้นกับข้อต่อกระดูกสันหลังทำให้เกิดอาการปวดเมื่อยซึ่งเกิดจากลักษณะความไม่สมดุลของกล้ามเนื้อ หรือทำให้กระดูกสันหลังไม่อยู่ในสภาวะที่ถูกต้อง มักเกิดกับคนที่มีรูปร่าง อ้วนสูงใหญ่ มีน้ำหนักมาก การยืนถ้าเรายืนหลังค่อมหรือยืนตัวไม่ตรง ก็ทำให้ปวดเมื่อย เนื่องจากมีการเปลี่ยนแปลงในลักษณะสรีรวิทยาโดยเฉพาะผู้ที่มีลักษณะอ้วนลงพุง
วิธีการนั่งยืนที่ถูกต้องควรปฏิบัติอย่างไร
พยายามนั่งตัวตรง ถ้านั่งแล้วเกิดรู้สึกเมื่อยในลักษณะนี้ เก้าอี้ก็มีส่วนสำคัญควรหาหมอนหรือเบาะรองรับข้างหลังได้ เพื่อให้ตัวตรง เพื่อไม่ให้กล้ามเนื้อเกร็งหรือทำงานมากเกินไป ก็มีส่วนช่วยได้ ส่วนการยืน ท่ายืนพยายามเปลี่ยนแปลงอิริยาบถบ่อย ๆ
ถ้ายืนไม่ถูกหลักมีอาการปวดหลังมากวิธีการรักษาคือ
ถ้าท่านปวดหลังและไปซื้อยารับประทานอาจจะหายแต่ถ้าไม่หายควรปรึกษาแพทย์ อาจจะมีอาการรุนแรงซ่อนเร้นอยู่
