วิทยาการก้าวหน้าในการผ่าตัดรักษามะเร็งต่อมลูกหมาก
วิทยาการก้าวหน้าในการผ่าตัดรักษามะเร็งต่อมลูกหมาก
รศ.นพ.ไชยยงค์ นวลยง
ภาควิชาศัลยศาสตร์
Faculty of
คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล
มะเร็งต่อมลูกหมากพบบ่อยขึ้น
ปัจจุบันพบว่าอุบัติการณ์ของมะเร็งต่อมลูกหมากสูงขึ้น เนื่องจากประชาชนสนใจตรวจสุขภาพและตรวจหามะเร็งต่างๆ รวมถึงการเจาะเลือดเพื่อหาสารบ่งชี้มะเร็งต่อมลูกหมาก (prostate specific antigen) หรือที่แพทย์เรียกว่า PSA มากขึ้น เป็นผลทำให้ตรวจพบมะเร็งต่อมลูกหมากระยะต้นได้มากขึ้นด้วย
มะเร็งต่อมลูกหมากรักษาหายขาดได้
มะเร็งต่อมลูกหมากสามารถรักษาหายขาดได้ขึ้นกับระยะของโรค มะเร็งระยะต้นจะมีทางเลือกรักษาหลายทาง เช่น การผ่าตัดเอาต่อมลูกหมากออก การฉายรังสีรักษาและการให้ยา เป็นต้น แต่ในผู้ป่วยที่อายุน้อยกว่า 70 ปี หรือยังมีสุขภาพแข็งแรง การผ่าตัดเพื่อเอาต่อมลูกหมากออกทั้งหมดถือเป็นวิธีการรักษาที่ดี มีประสิทธิภาพ และมีโอกาสหายขาดจากมะเร็งได้สูงกว่าการรักษาอื่นๆ วิธีการผ่าตัดรักษาที่เป็นมาตรฐานคือการผ่าเปิดช่องท้อง เพื่อผ่าตัดเอาต่อมลูกหมาก รวมทั้งท่อน้ำเชื้อและถุงพักน้ำเชื้อออกทั้งหมด แต่สิ่งที่หลีกเลี่ยงไม่ได้ก็คือความเจ็บปวดของแผลผ่าตัด และใช้ระยะเวลาพักฟื้นหลังผ่าตัดค่อนข้างนาน
ทางเลือกใหม่ในการผ่าตัดรักษามะเร็งต่อมลูกหมากระยะต้น
ปัจจุบันวิวัฒนาการของการผ่าตัดได้มีความก้าวหน้ามาก การผ่าตัดด้วยกล้องโดยเจาะผ่านช่องท้อง (Laparoscopic surgery) หรือที่คนทั่วๆ ไป เรียกว่าการผ่าตัดเจาะรูได้เข้ามามีบทบาททดแทนการผ่าตัดเปิดหน้าท้องมากขึ้น การผ่าตัดนิ่วในถุงน้ำดีและการผ่าตัดเนื้องอกของต่อมหมวกไตโดยการใช้กล้องได้รับการยอมรับว่าเป็นวิธีที่มาตรฐานแทนที่การผ่าตัดเปิดแล้ว การผ่าตัดมะเร็งต่อมลูกหมากโดยใช้กล้องก็กำลังได้รับความนิยมมากขึ้นเรื่อยๆ เช่นกัน การผ่าตัดมะเร็งต่อมลูกหมากโดยใช้กล้องมีรายงานครั้งแรก
โดยศัลยแพทย์ชาวฝรั่งเศสชื่อ นายแพทย์ Guy Vallancien และนายแพทย์ Bertrand Guillonneau เมื่อปี พ.ศ.2541 หลังจากนั้นก็ได้รับการพัฒนาขึ้นเรื่อยๆ จนถึงปัจจุบันได้มีรายงานการผ่าตัดมะเร็งต่อมลูกหมากโดยวิธีการใช้กล้องมากกว่า 5,000 รายทั่วโลก และมีแนวโน้มที่จะได้รับความนิยมมากขึ้นเรื่อยๆ เนื่องจากมีข้อได้เปรียบกว่าการผ่าตัดเปิดหน้าท้องที่ทำกันมาดั้งเดิมคือ ลดการเจ็บแผลหลังผ่าตัดลงไปมากเนื่องจากเป็นแผลเจาะรู ทำให้ระยะเวลาฟื้นตัวหลังผ่าตัดสั้นลงด้วย (ยังไม่รวมถึงความสวยงามของแผลผ่าตัด ซึ่งอาจจะไม่ใช่ข้อสำคัญมากนัก เนื่องจากผู้ป่วยส่วนมากอายุมากกว่า 50 ปี) ประสิทธิภาพในการผ่าตัด ไม่แตกต่างกับการผ่าตัดเปิดเอามะเร็งออกได้หมด ในสถาบันที่มีประสบการณ์และความเชี่ยวชาญในการผ่าตัดแบบนี้มากๆ จะสามารถเพิ่มผลสำเร็จในการทำให้ผู้ป่วยสามารถกลั้นปัสสาวะได้ดี และคงสมรรถภาพทางเพศไว้ได้ดีกว่าเมื่อเทียบกับการผ่าตัดเปิดหน้าท้อง เพราะสามารถเห็นภาพขยายทางกายวิภาคของท่อปัสสาวะและใยเส้นประสาทที่เกี่ยวข้องกับการแข็งตัวของอวัยวะเพศได้ดีกว่าและชัดเจนกว่าเมื่อเปรียบเทียบกับการผ่าตัดเปิดช่องท้องที่ทำกันมาดั้งเดิม
คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาลเป็นผู้นำทางด้านวิทยาการล้ำยุค
เป็นที่น่ายินดีที่คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล ได้พัฒนาความสามารถทัดเทียมประเทศอารยะ และได้ริเริ่มการผ่าตัดชนิดนี้ได้เป็นผลสำเร็จและเป็นแห่งแรกในประเทศไทย ปัจจุบันกำลังพัฒนาความเชี่ยวชาญการผ่าตัดมะเร็งต่อมลูกหมากระยะแรกด้วยกล้องให้ดียิ่งขึ้น เพื่อประโยชน์ต่อคุณภาพชีวิตของผู้ป่วยมะเร็งต่อมลูกหมากซึ่งนับวันจะมีอุบัติการณ์สูงขึ้นเรื่อยๆ
สรุป
1. ผู้ชายไทย อายุมากกว่า 50 ปีขึ้นไป ควรได้รับการตรวจเช็คมะเร็งต่อมลูกหมากประจำปี แม้ไม่มีอาการผิดปกติใดๆ ก็ตาม
2. แม้โชคร้ายที่เป็นมะเร็งต่อมลูกหมาก แต่ก็โชคดี ที่เป็นมะเร็งต่อมลูกหมากระยะแรกเริ่ม เพราะมีโอกาสผ่าตัดรักษาให้หายขาดได้
3. ศิริราชมีทางเลือกในการผ่าตัดรักษามะเร็งต่อมลูกหมาก เพื่อให้ได้คุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น
ต้องการตรวจเช็คต่อมลูกหมากหรือขอคำแนะนำเพิ่มเติมได้ที่ คลินิกต่อมลูกหมาก
ทุกวันจันทร์ เวลา 13.00-16.00 น. ตึกผู้ป่วยนอก แผนกศัลยศาสตร์ ชั้น 3 โรงพยาบาลศิริราช โทรศัพท์ 02-419-7355
