โรคจมูกอักเสบชนิดไม่แพ้ (Non-Allergic Rhinitis) ตอนที่ 2
โรคจมูกอักเสบชนิดไม่แพ้ (Non-Allergic Rhinitis) ตอนที่ 2
รศ.นพ.ปารยะ อาศนะเสน
สาขาวิชาโรคจมูกและโรคภูมิแพ้
ภาควิชาโสต นาสิก ลาริงซ์วิทยา
Faculty of
คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล
การรักษา
จากประวัติ การตรวจร่างกาย และ/หรือ การตรวจพิเศษ เมื่อพบสาเหตุที่ทำให้เกิดอาการ ก็ควรรักษาตามสาเหตุ ส่วนในรายที่ไม่พบสาเหตุชัดเจน อาจลองให้การรักษาโดยการควบคุมสิ่งแวดล้อม และการใช้ยา ในรายที่ไม่ดีขึ้น จึงอาจพิจารณาผ่าตัด
1. การป้องกัน และควบคุมสิ่งแวดล้อม โดยแพทย์จะอธิบายถึงโรคที่ผู้ป่วยเป็น ให้ผู้ป่วยและญาติรับรู้ และแนะนำให้หลีกเลี่ยงสารระคายเคือง ที่อาจทำให้อาการมากขึ้นได้ เช่น ฝุ่น, กลิ่นที่แรง, ควัน, การเปลี่ยนแปลงของอากาศ และอุณหภูมิอย่างเฉียบพลัน, สภาวะที่มีความชื้นในอากาศต่ำ ทั้งที่บ้าน และที่ทำงาน รวมทั้งออกกำลังกายสม่ำเสมอ รับประทานอาหารที่มีประโยชน์ มีจิตใจที่สดชื่น แจ่มใสอยู่เสมอ ไม่เครียด เหมือนกับการปฏิบัติตัวของ ผู้ป่วยโรคจมูกอักเสบจากภูมิแพ้ นอกจากนั้น อาการคัดจมูกมักมากขึ้น เมื่อผู้ป่วยนอนหงาย การแนะนำให้ผู้ป่วยนอนศีรษะสูงขึ้นเล็กน้อยเวลานอน ก็อาจทำให้อาการคัดจมูกดีขึ้นบ้าง
2. การรักษาโดยการให้ยาระงับอาการ ขึ้นอยู่กับอาการที่ผู้ป่วยมีมากเป็นหลัก เช่น
- กลุ่มที่มีอาการน้ำมูกไหลเป็นอาการหลัก อาจเริ่มต้นให้การรักษาด้วยยาต้านฮิสตะมีน ในรายที่ไม่ได้ผล หรือผู้ป่วยทนผลข้างเคียงของยาไม่ได้ อาจลองใช้ยาสตีรอยด์พ่นจมูก ผู้ป่วยบางรายโดยเฉพาะผู้ชายสูงอายุ อาจมีอาการน้ำมูกไหลมาก และไม่ตอบสนองต่อการรักษาโดยยาต้านฮิสตะมีน และยาสตีรอยด์พ่นจมูก อาจเลือกใช้ยาลดน้ำมูกชนิดพ่น
- กลุ่มที่มีอาการคัดจมูกเป็นอาการหลัก อาจเริ่มให้ยาหดหลอดเลือดชนิดรับประทาน ในรายที่ไม่มีข้อห้ามใช้ และอาจให้ยาสตีรอยด์พ่นจมูกร่วมด้วย ในรายที่มีอาการมาก อาจให้ยาหดหลอดเลือดชนิดพ่นหรือหยอดร่วมด้วยได้ แต่ไม่ควรให้ยาหดหลอดเลือดชนิดดังกล่าวนานเกินกว่า 10 วัน เพราะจะทำให้เยื่อบุจมูกเสียได้
- กลุ่มที่มีอาการจามเป็นอาการหลัก อาจให้การรักษาด้วยาต้านฮิสตะมีนเพียงอย่างเดียว หรือจะเพิ่ม ยาสตีรอยด์พ่นจมูก เข้าไปด้วยก็ได้ เมื่อยาต้านฮิสตะมีนไม่ได้ผลหรือได้ผลน้อย
3. การรักษาโดยการผ่าตัด
อาการของผู้ป่วยส่วนใหญ่ มักควบคุมได้โดยการใช้ยา ผู้ป่วยส่วนหนึ่งที่อาการไม่ดีขึ้น แม้ให้การรักษาอย่างเต็มที่อาจต้องพิจารณาใช้วิธีผ่าตัดรักษา ซึ่งผลของการผ่าตัดนั้นแตกต่างกันไป ในแต่ละราย และยังไม่มีผลดี ในระยะยาวที่ชัดเจน จุดประสงค์ของการผ่าตัด ในผู้ป่วยโรคจมูกอักเสบชนิดไม่แพ้ ส่วนใหญ่คือ การทำจมูกให้โล่งมากขึ้น เพื่อบรรเทาอาการคัดจมูกของผู้ป่วย และเพื่อที่จะทำให้ การรักษาโดยใช้ยาเฉพาะที่ เช่นยาสตีรอยด์พ่นจมูกมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น นอกจากนั้นจะช่วยบรรเทาอาการน้ำมูกไหล เสมหะลงคอ คัน จามได้ แต่ไม่ได้ทำให้โรคนี้ ซึ่งมีความผิดปกติที่เยื่อบุจมูกหายขาด ในรายที่มีผนังกั้นช่องจมูกคด ที่อาการคัดจมูกไม่ดีขึ้น หลังได้รับการรักษาด้วย ยาสตีรอยด์พ่นจมูกหรืออาการดีขึ้นแต่ไม่มาก อาจพิจารณาทำการผ่าตัดแก้ไขผนังกั้นช่องจมูกที่คด หรือในรายที่เยื่อบุจมูกบวมมาก อาจผ่าตัดให้เยื่อบุจมูกยุบลงโดยใช้จี้ไฟฟ้า หรือคลื่นความถี่วิทยุ
