ปัญหาที่พบบ่อยในการใช้เครื่องเป่าลมในทางเดินหายใจส่วนบน (CPAP)ฯลฯ(1)
ปัญหาที่พบบ่อยในการใช้เครื่องเป่าลมในทางเดินหายใจส่วนบน (CPAP) รักษาอาการนอนกรนและภาวะหยุดหายใจขณะหลับ และวิธีแก้ไข(1)
รศ. นพ. ปารยะ อาศนะเสน
ภาควิชาโสต นาสิก ลาริงซ์วิทยา
Faculty of
คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล
การใช้เครื่องมือที่เป่าลมเข้าไปในทางเดินหายใจส่วนบน ทำให้ทางเดินหายใจกว้างขึ้นหรือไม่อุดกั้นขณะนอนหลับ ที่เรียกว่า Continuous Positive Airway Pressure (CPAP) นั้นเหมาะสำหรับผู้ที่มีอาการนอนกรน (snoring) และภาวะหยุดหายใจขณะหลับ (obstructive sleep apnea: OSA) ตั้งแต่ระดับน้อย ถึงรุนแรง ซึ่งปฏิเสธการรักษาด้วยเครื่องครอบฟัน (oral appliance) หรือ การผ่าตัด เครื่องมือนี้เป็นการนำหน้ากากครอบจมูกขณะนอนหลับ ซึ่งหน้ากากนี้จะต่อเข้ากับเครื่องที่สามารถขับลมซึ่งมีแรงดันเป็นบวกออกมา ลมที่ขับออกมาขณะนอนหลับจะช่วยค้ำยัน ไม่ให้ทางเดินหายใจเกิดการอุดกั้นขณะหายใจเข้า วิธีนี้เป็นการรักษาอาการนอนกรน และภาวะหยุดหายใจขณะหลับระดับปานกลางถึงรุนแรง (moderate to severe OSA) ที่ดีที่สุด ซึ่งควรพิจารณาลองใช้ในผู้ป่วยทุกราย ก่อนพิจารณาการผ่าตัดเสมอ
ปัญหา |
วิธีแก้ไข |
ทนระดับความดันไม่ได้ |
- ตรวจสอบเครื่อง - ใช้รูปแบบค่อยๆ ปรับเพิ่มระดับความดัน - ลองใส่เครื่องขณะยังตื่น - ปรับลดความดัน 1-2 ซม. น้ำ (ซึ่งไม่ค่อยแนะนำให้ทำ) - เปลี่ยนเป็นเครื่อง CPAP ที่ปรับความดันอัตโนมัติ (Auto-CPAP) หรือเครื่องความดันบวกแบบสองระดับ (Bilevel Positive Airway Pressure: BIPAP) |
ลมรั่วจากหน้ากาก |
- รัดหน้ากากให้แน่น - ใช้แผ่นเสริมรองหน้ากาก - ลดขนาดหน้ากากให้เหมาะสม - ใช้อุปกรณ์ปิดตาขณะหลับ |
รอยกดทับจากหน้ากาก หรือ ความรู้สึกแน่นจากการใส่หน้ากาก |
- คลายสายหน้ากากไม่ให้แน่นจนเกินไป - เลือกหน้ากากที่มีขนาดพอเหมาะ - เปลี่ยนขนาด หรือชนิดหน้ากาก - ใช้แผ่นรองหน้ากาก เพื่อลดรอยกดทับ - งดใช้เครื่องเป็นบางวัน |
อาการคัดแน่นจมูก |
- ใช้น้ำเกลือพ่นจมูกเพื่อให้ความชุ่มชื้นก่อนเริ่มใช้เครื่อง - ใช้ CPAP รุ่นที่มีเครื่องปรับอากาศให้อุ่นและชื้น (humidifier) ร่วมด้วย - ใช้ยาสเตียรอยด์พ่นจมูก - รับประทานยาต้านฮิสตามีนชนิดไม่ง่วง - เปลี่ยนหน้ากากเป็นชนิดครอบปากร่วมด้วย - ในรายที่อาการคัดจมูกไม่ดีขึ้น ควรปรึกษาแพทย์ หู คอ จมูก |