ขึ้น... ลงเครื่องบิน มีปัญหาปวดหู หูอื้อ...ทำอย่างไรดี

ขึ้น... ลงเครื่องบิน มีปัญหาปวดหู หูอื้อ...ทำอย่างไรดี

รศ. นพ. ปารยะ   อาศนะเสน
   ภาวิชาโสต นาสิก ลาริงซ์วิทยา
 Faculty of Medicine Siriraj Hospital
   คณะแพทยศาสตร์ศิริราชพยาบาล

             โดยปกติร่างกายเรามีท่อยูสเตเชี่ยน ซึ่งเป็นท่อที่ช่วยปรับความดันของหูชั้นกลางให้เท่ากับบรรยากาศภายนอก เมื่อใดที่ท่อนี้ทำงานผิดปกติไป จะทำให้เกิดอาการหูอื้อ, ปวดหู, มีเสียงดังในหู หรือเวียนศีรษะ บ้านหมุนได้  ตัวอย่างในชีวิตประจำวันที่เราพบได้บ่อยคือ เวลาขึ้นหรือลงลิฟต์เร็วๆ หรือเครื่องบินขึ้นหรือลงเร็วๆ จะมีอาการหูอื้อ ปวดหู

 ดังนั้น เราจะทำอย่างไรดี เพื่อไม่ให้เกิดปัญหาปวดหูเวลาเครื่องบินขึ้นหรือลง
               1.  เวลาเดินทาง ควรป้องกันตนเองไม่ให้เป็นหวัด โดยการหลีกเลี่ยงปัจจัยที่ทำให้ภูมิต้านทานของร่างกายลดลง เช่น เครียด, นอนหลับพักผ่อนไม่เพียงพอ, การสัมผัสอากาศที่เย็นมากเกินไป เช่น ขณะนอนเปิดแอร์หรือพัดลมเป่าจ่อ, ไม่ได้ให้ความอบอุ่นแก่ร่างกายเพียงพอ, การดื่มหรืออาบน้ำเย็น, ตากฝน หรือสัมผัสอากาศที่มีการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว จากร้อนเป็นเย็นจากเย็นเป็นร้อน หรือมีคนรอบข้างที่ไม่สบายคอยแพร่เชื้อให้

               *สำหรับผู้ป่วยที่เป็นโรคจมูกหรือไซนัสอักเสบเรื้อรัง ควรป้องกันไม่ให้อาการทางจมูกหรือไซนัสกำเริบ โดยการหลีกเลี่ยงปัจจัยที่กระตุ้นให้เกิดอาการ (เช่น ความเครียด, การนอนหลับพักผ่อนไม่เพียงพอ, อารมณ์เศร้า, วิตกกังวล, เสียใจ, ของฉุนฝุ่น,ควัน, อากาศที่เปลี่ยนแปลง และการติดเชื้อในระบบทางเดินหายใจหรือหวัด) เนื่องจากถ้ามีการอักเสบในโพรงจมูก จะส่งผลถึงรูเปิดของท่อยูสเตเชี่ยนซึ่งอยู่ที่โพรงหลังจมูก ทำให้การทำหน้าที่ของท่อยูสเตเชี่ยนผิดปกติไป  เกิดปัญหาของหูดังกล่าว

                2.  ถ้ามีอาการทางจมูก เช่น คัน, จาม, คัดจมูก, น้ำมูกไหล และจำเป็นต้องขึ้นเครื่องบิน ควรใช้ยาเพื่อบรรเทาอาการทางจมูก เช่น รับประทานยาแก้แพ้, ยาหดหลอดเลือด หรือใช้ยาพ่นจมูก อาจร่วมกับการล้างจมูก หรือการสูดไอน้ำร้อน เพื่อทำให้การอักเสบภายในจมูกลดน้อยลง ซึ่งจะส่งผลให้เยื่อบุรอบรูเปิดท่อยูสเตเชี่ยนยุบบวมลง ทำให้ท่อยูสเตเชี่ยนกลับมาทำงานปกติได้เร็วขึ้น เช่น อาจรับประทานยาหดหลอดเลือด (oral decongestant  เช่น pseudoephedrine) ก่อนเครื่องบินขึ้นหรือลง ประมาณครึ่งชั่วโมง  หรือพ่นยาหดหลอดเลือด (topical decongestant  เช่น ephedrine, oxymetazoline) ก่อนเครื่องบินขึ้นหรือลง ประมาณ  5 นาที

                3.  นอกจากนั้น ควรทำให้ท่อยูสเตเชี่ยนทำงานเปิด/ ปิดอยู่ตลอด ระหว่างเครื่องบินขึ้นหรือลง เช่น เคี้ยวหมากฝรั่ง เพื่อให้มีการกลืนน้ำลายบ่อย ๆ ซึ่งขณะกลืนน้ำลายจะมีการเปิดและปิดของท่อยูสเตเชี่ยน หรือบีบจมูก 2 ข้างและกลืนน้ำลาย 1 ครั้ง (ท่อยูสเตเชี่ยนจะปิด) และเอามือที่บีบจมูกออกและกลืนน้ำลาย 1 ครั้ง (ท่อยูสเตเซียนจะเปิดและปิด)  ขณะที่เป็นหวัดหรือไซนัสอักเสบซึ่งมีการติดเชื้อในจมูก ไม่ควรบีบจมูก และเป่าลมให้เข้ารูเปิดของท่อยูสเตเชี่ยน เพราะจะทำให้เชื้อโรคในจมูกเข้าไปสู่หูชั้นกลางได้

                 4.  ถ้าได้ป้องกันอาการของหูก่อนขึ้น/ลงเครื่องบินดังข้อ แล้วยังมีอาการทางหูอยู่ อาจพ่นหรือหยอดยาหดหลอดเลือดเข้าไปในจมูกอีกทุก 10 -15 นาที และทำให้ท่อยูสเตเชี่ยนทำงานเปิด/ปิดอยู่ตลอด ดังอธิบายไว้แล้วในข้อ ดังนั้นผู้ที่มีปัญหาเรื่องหูเวลาขึ้น/ลงเครื่องบิน ควรพกยาหดหลอดเลือดชนิดพ่น และชนิดรับประทานไว้ด้วยเสมอ

            เท่านี้....การเดินทางก็จะราบรื่น ปราศจากอาการของหูที่จะรบกวนอีกต่อไป.


 

 

 

เอกสารประกอบ

ดาวน์โหลด